Kodeks pracy mówi o odprawie emerytalnej jako świadczeniu, które otrzymuje pracownik, który kończy pracę i przysługuje mu emerytura.
Wysokość odprawy ustalana jest indywidualnie z pracodawcą, jednak nie nie może być niższa niż miesięczne wynagrodzenie. W przypadku nauczycieli, pracowników sfery budżetowej, odprawa może być wyższa w zależności od ilości przepracowanych lat. Często w firmach prywatnych także wypłacane są wyższe odprawy na podstawie umów pomiędzy firmą a pracownikami, związkami zawodowymi.
Odprawa emerytalna w budżetówce i firmach prywatnych
Odprawa emerytalna może być wypłacona jednorazowo, jeżeli została ona pobrana, osoba przeszła na emeryturę, a następnie podjęła pracę, nie może otrzymać ponownie odprawy. Przepis mówi o uprawnieniach z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, kiedy ustał stosunek do pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Odprawę tego rodzaju otrzymują tylko osoby, które posiadają umowę o pracę, jest ona także niezależna od sposobów, w jaki stosunek do pracy został rozwiązany. Nie ma znaczenia, czy pracownik został zwolniony dyscyplinarnie, czy na podstawie wypowiedzenia umowy za porozumieniem stron czy też z wypowiedzenia umowy od pracodawcy. Odprawy emerytalne należą się również osobom, które pracują na pół etatu, jedynie osoby, które pracują na umowę zlecenie lub umowę o dzieło, nie mogę liczyć na odprawę emerytalną.
Wyższa odprawa emerytalna może dotyczyć nauczycieli, przykładowo nauczyciel, który posiada staż pracy krótszy niż 20 lat, otrzymuje równowartość dwumiesięcznego wynagrodzenia, natomiast w przypadku jeżeli staż pracy wynosi więcej niż 20 lat, wówczas odprawa wynosi równowartość 3 miesięcznego wynagrodzenia. Pracownicy samorządowi również mogą liczyć na wyższe odprawy, w przypadku stażu dłuższego niż 10 lat jest to wysokość 2 miesięcznego wynagrodzenia, przy stażu pracy dłuższym niż 15 lat jest to 3 miesięczne wynagrodzenie, oraz 6 miesięczne wynagrodzenie dla pracowników, których staż pracy jest dłuższy niż 20 lat. Dodatkowo w wielu branżach stosuje się także nagrody jubileuszowe, przykładowo może być to odprawa po 40 latach pracy. Nagrody jubileuszowe związane są bezpośrednio ze stażem pracy, jest to dodatek, który wypłacany jest jako bonus do pensji.
Dlatego odprawa emerytalna w budżetówce będzie większa niż w przypadku standardowych umów w firmach prywatnych. Jednak w niektórych przypadkach związki zawodowe czy też pracownicy mogą podpisać umowę zbiorową z pracodawcą, na podstawie której będzie im przysługiwała wyższa odprawa emerytalna.